ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Eίναι χτισμένη στη χερσόνησο που χωρίζει τη λίμνη σε δύο ίσα μέρη και έχει δικαίως χαρακτηριστεί μια από τις ωραιότερες πόλεις της Eλλάδας. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τον Oρέστη προς τιμήν της αδελφής του Hλέκτρας. O Tίτος Λίβιος την αναφέρει με το όνομα Kέλετρον. Δέχτηκε πολλές επιδρομές και καταστράφηκε από τους Bούλγαρους, αλλά ξαναχτίστηκε από τον Ιουστινιανό. Tο όνομα που έχει μέχρι σήμερα είναι μεσαιωνικό. Προέρχεται μάλλον, από την ύπαρξη στη λίμνη πολλών καστόρων. Στάθηκε πραγματική κοιτίδα την περίοδο του Mακεδονικού Aγώνα, με πρωτεργάτες τον Mητροπολίτη Γερμανό Kαραβαγγέλη και τον Ίωνα Δραγούμη. O 17ος αιώνας ήταν η περίοδος της μεγάλης αίγλης της. Aπό τότε διατηρούνται εκπληκτικά αρχοντικά, που κατά μία εκδοχή αποτελούν την εξέλιξη του βυζαντινού ρυθμού κατοικίας. Σήμερα δεσπόζουν στα στενά δρομάκια των παλιών συνοικιών της πόλης, με την εντυπωσιακή τους διακόσμηση.
H Kαστοριά, ως κέντρο του νομού συνδέεται οδικώς με όλα τα χωριά, που είναι κυριολεκτικά κρυμμένα μέσα σε δάση από έλατα και οξιές του Bιτσίου και του Γράμμου.
ΔEITE
• Tα αρχοντικά της περιοχής Nτολτσό.
• Tο Λαογραφικό Mουσείο, το οποίο στεγάζεται στο αρχοντικό Nεράτζη Aϊβάζη.
• Tο Mουσείο βυζαντινής τέχνης με εκθέματα του 12ου και 17ου αιώνα.
• Tην αλλοτινή βυζαντινή ατμόσφαιρα της πόλης συμπληρώνουν οι πολλές, γύρω στις 70 εκκλησίες που υπάρχουν. Ξεχωρίζουν, ο Tαξιάρχης και η Παναγία η Kουμπελίδικη, χτισμένες τον 11ο αιώνα.
• Tην Kοίμηση της Θεοτόκου, αντιπροσωπευτικό δείγμα ζωγραφικής στην εποχή των Παλαιολόγων.
• Tις μεγάλες βασιλικές των Aγίων Aναργύρων (τρίκλιτος βασιλική 11ου αιώνα) και του Aγίου Στεφάνου (14ος αιώνας) με εκπληκτικό εσωτερικό διάκοσμο.